Wat is een cappuccino? Zelf maken?

De cappuccino is de favoriete koffiedrank van mensen in de Lage Landen. Het is het samenspel van koffie, verse volle melk en melkschuim. Tegenwoordig wordt deze koffiedrank overal anders geserveerd. Hoe maak je een traditionele? Wat is de oorsprong van deze op espresso gebaseerde drank? Wat zijn de bekendste varianten? Lees het hier.

Korte samenvatting van het artikel in onderstaande video. Leestijd volledige artikel: 3 minuten

Inhoudsopgave

Wat is een cappuccino?
Wat is het verschil tussen cappuccino en latte macchiato?
Cappuccino maken
Welke koffiebonen gebruiken?
Varianten
De oorsprong
Onze favoriete volautomaten voor cappuccino

Wat is een cappuccino?

Een cappuccino is officieel een koffiedrank dat bestaat uit ⅓ vers gezette espresso, waarop ⅓ gestoomde melk wordt geschonken en wordt afgetopt met ⅓ melkschuim.

Het staat bekend als een Italiaanse koffie die vrijwel alleen in de ochtend gedronken wordt. Door onze traditie van koffie met melk hebben we ons de laatste jaren ontwikkeld als een echt land van cappuccino’s. We zijn namelijk geen land van de pure espresso, want over het algemeen wordt de espresso hier niet goed gezet om puur gedronken te worden. Met de opkomst van de speciality koffiebars is dit wel aan het veranderen.

De manier waarop we deze drank drinken, is de laatste 10 jaar geëvolueerd. Van heel luchtig melkschuim met grote bellen en cacaopoeder naar de klassieke verhoudingen met microschuim. Cacaopoeder is desastreus voor melkschuim. Hierdoor zal het melkschuim sneller instorten. Cacaopoeder is ook volstrekt overbodig geworden, want de barista beheerst nu de technieken van het juist melk opschuimen en het espresso zetten. Glanzend smeuïg melkschuim en een mooie cremalaag zorgen voor het mooie contrast waarmee latte art figuren worden gemaakt.

Wat is het verschil tussen cappuccino en latte macchiato?

[caption id="attachment_202022" align="aligncenter" width="750"] Latte Macchiato[/caption]

Een latte macchiato is een omgekeerde cappuccino. Het verschil is heel eenvoudig. Ze hebben beide een espresso als basis met opgeschuimde warme verse volle melk. Het verschil zijn de verhoudingen, de volgorde van schenken en de presentatie. Een latte macchiato wordt gezet met meer melk. De melk wordt eerst gestoomd en geserveerd in een groot glas. Vervolgens wordt de vers gezette espresso langzaam op het melkschuim gegoten. Hierdoor ontstaan er een mooi scheiding tussen de warme melk onderin en de espresso er bovenop. Er zijn verschillende manieren om er één te maken. Dat doe je zo.

Cappuccino maken

Je begint met het maken van espresso in warme kopjes. Schuim pas daarna de melk op, want de melk en het melkschuim moeten een smeuïg geheel blijven.

1.1 Hoeveel koffie en melk?

Een cappuccino bestaat uit 3 gelijke delen: ⅓ koffie, ⅓ gestoomde melk en ⅓ melkschuim. De koffie moet een espresso zijn.

Hoeveelheid koffie en melk voor 2 koppen:

• 16 tot 21 gram fijn en vers gemalen koffie
• 130 ml tot 150 volle melk

Andere benodigdheden:

• Espressomachine
• 2 grote, verwarmde porseleinen koppen (ongeveer 200 ml tot aan de bovenrand gemeten)
• 2 melkkannetjes

1.2 Met een halfautomaat espressomachine

Eén maken met een halfautomatische espressomachine doe je zo in 8 stappen:
1. Espresso zetten
Voor 2 cappuccino’s zet je espresso volgens de beschreven zetmethode, verdeeld over 2 verwarmde kopjes. Espresso is de basis dus deze moet goed gezet zijn. De smaak en cremalaag zijn essentieel.

2. Melk opschuimen
Melk opschuimen met een stoompijpje is niet moeilijk. Het vraagt wat oefening maar het resultaat moet goed zijn. Een goed eindresultaat komt alleen tot stand als de melk is opgeschuimd tot microfoam.

3. Schenk ongeveer ¼ van het melkschuim over in het andere kannetje.

4. Neem het kopje in de hand
Neem het kopje schuin in je hand of zet het vlak op een schuin oppervlak. Dat laatste kan in het begin iets makkelijker zijn.

5. Melkkan op de rand
Leg het melkkannetje op de rand van het kopje. Begin met het schenken van de gestoomde melk in het midden van de espresso. Doe dat met een vloeiende beweging waarbij je redelijk goed doorschenkt. Te langzaam schenken, zorgt ervoor dat het het schuim in de kan achterblijft. Met de juiste dikte van het schuim verdwijnt de cremalaag onder het melkschuim en is het melkschuim alleen nog aan de rand zichtbaar. Blijf met hetzelfde tempo doorschenken.

6. Gelijkmatig doorschenken
Blijf gelijkmatig doorschenken totdat de kop vol is en er een lichte bolling van melkschuim is.

7. Het resultaat
Het eindresultaat is een classico, met een bruine cremalaag aan de buitenkant en een witte schuimkraag in het midden.



8. Schenk nu voor de tweede,  het ¼ deel terug in het eerste kannetje en wals het melk en schuim tot één geheel. Nu volg je dezelfde stappen voor de tweede.

De perfecte cappuccino moet direct nadat deze is ingeschonken worden gedronken. Dat is mogelijk, want de koffiedrank mag maximaal 70°C zijn. Zo wordt het romige gevoel ervaren.

Met de latte art manier van schenken zou je bijvoorbeeld het hart kunnen maken.

1.3 Met een volautomaat koffiemachine

Bijna alle volautomatische koffiemachines hebben de mogelijkheid om een cappuccino te zetten. Je koffiesmaak personaliseren is de grootste uitdaging bij deze apparaten.

1.4 Met een Nespresso machine

Met een Nespresso machine is het afhankelijk van de mogelijkheden van het apparaat. Een machine met een melkopschuimer zal zo goed als automatisch één voor je maken. Melk opschuimen met een extern apparaat geeft prima melkschuim. Meestal geven de apparaten geen microfoam, dat je nodig hebt voor latte art, maar een ‘classico’ is vaak wel mogelijk. Let op dat je de koffie zet met een espresso cup. Je hebt een espresso nodig en dat is niet mogelijk met een lungo cup.  

Welke koffiebonen gebruiken?

De koffiebonen hebben bij voorkeur een pittige smaak. Kies voor koffiebonen die iets donkerder gebrand zijn. De koffiesmaak valt weg bij een te lichte branding of een te milde boon. Het doel is een koffiedrank waarbij koffie en melk in balans zijn.

Melange van Arabica en Robusta

Een melange van bijvoorbeeld 75% Arabica en 25% Robusta kan de pittige smaak geven en tegelijkertijd een goede cremalaag hebben, zeker als de bonen een donkere branding hebben gehad. Het voordeel van Robusta is dat deze bonen een iets hoger vetgehalte hebben. Dat vetgehalte is belangrijk voor een goede crema.

100% Arabica

Drink je liever 100% Arabica, kies dan voor ongewassen, gedroogde bonen. Deze hebben een hoger vetgehalte omdat het water de oliën niet heeft weggespoeld. Kijk hiervoor op de verpakking of vraag het aan de koffiebranderij of roaster.

Varianten

Er zijn ondertussen vele varianten van espresso met melk koffiebereidingen. Maar het is eigenlijk niet meer dan spelen met de verhoudingen en hoeveelheden van espresso, melk en melkschuim. Naast een dubbele cappuccino en een latte macchiato zijn er volgende varianten:

Caffè breve

[caption id="attachment_202029" align="aligncenter" width="750"] Caffè breve[/caption]

De caffè breve is een variant op de Amerikaanse klassieke caffè latte waarbij de helft van de volle melk wordt vervangen door opgeklopte room. De caffè breve is een heerlijk zoete, romige koffie.

Flat white

[caption id="attachment_202007" align="aligncenter" width="750"] Flat white[/caption]

Een flat white is een recept uit Australië en Nieuw-Zeeland met een sterkere koffiesmaak en minder melkschuim. De flat white wordt vrijwel altijd met latte art afgewerkt.

Koffie verkeerd

[caption id="attachment_202038" align="aligncenter" width="750"] Koffie verkeerd[/caption]

Let op een koffie verkeerd is geen echte variant want de basis is geen espresso maar een filterkoffie. In de lage landen wordt een koffie verkeerd vaak fout geserveerd.

Espresso Macchiato

[caption id="attachment_201997" align="aligncenter" width="750"] Espresso Macchiato[/caption]

Een espresso macchiato is een espresso met een zoete touch. De bitters worden verminderd door een toefje opgeschuimde melk boven de espresso aan te brengen. Zo ervaar je een koffie een romige afdronk.

Cortado

[caption id="attachment_201997" align="aligncenter" width="750"] Cortado[/caption]

Een cortado is een Spaanse espresso macchiato. De zoete touch ontstaat door een beetje gestoomde melk toe te voegen. Zo proef je een zoetere espresso.

Espresso con panna

[caption id="attachment_202051" align="aligncenter" width="750"] Espresso con panna[/caption]

Een espresso con panna is een zachte romige espresso door het toevoegen van een toefje geklopte room.

De oorsprong

De Oostenrijkers claimen dat de cappuccino zijn oorsprong kent in Wenen, volgens de Oostenrijkers de koffie hoofdstad van Europa. De naam komt oorspronkelijk van Kapuziner Kaffee. Dus misschien hebben ze wel gelijk. Vroeger werd de kleur  vergeleken met de kleur van de habijt van de monnik. Franziskaner koffie was lichtbruin en de Kapuziner donkerder van kleur. Een andere grappige verklaring voor de naam heeft te maken met de bruine rand van het haar van een monnik dat van bovenaf te zien was. Maar voor ons zal het toch de Italiaanse drank blijven.

Onze favoriete volautomaten voor cappuccino

Hoewel een ervaren barista, de beste koffiebonen en een zeer goede halfautomatische espressomachine misschien wel voor de betere cappuccino zorgen, doet een goede volautomatische koffiemachine hier zeker niet voor onder. Hieronder vind je dan ook onze drie favoriete volautomaten voor het zetten van cappuccino's.

De Jura ENA 8: Deze volautomaat is de compactste volautomatische koffiemachine met ingebouwde automatische melkopschuimer. Heb je niet veel plaats en hou je o.a. van cappuccino dan is dit koffiezetapparaat ideaal.

 

 

 



De Jura E8: Deze volautomaat is een mooie, zeer goede volautomatische koffiemachine. Bovendien betaal je niet meteen de hoofdprijs. De E8 kwam zelfs als beste uit de test van de Consumentenbond in 2017. Deze stijlvolle machine zet in een handomdraai een lekker kopje koffie en een heerlijke cappuccino.

 

 

 



De Melitta Barista T Smart: Of ook de Barista Touch Smart is een prachtige volautomaat koffiemachine die echt van alles kan. Deze strakke machine heeft een bonenreservoir met twee kamers van elk 135 gram en kan 18 verschillende koffiesoorten zetten. Het haalt de meeste aroma's en smaken uit de koffiebonen en zet ontzettend lekkere koffie en uiteraard heerlijke ook cappuccino's.

 

 

 

Wil je meer weten? Stel hieronder je vraag of klik door op de vele links, want met Mister Barish lees en leer je alles over koffie!